Οι εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες διαδικτύου (Internet service providers – ISPs) άρχισαν να εμφανίζονται στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Το βασικό χαρακτηριστικό όλων των τεχνολογιών είναι ότι εξελίσσονται. Αναμφίβολα σήμερα δεν υπάρχει αντίστοιχη τεχνολογία η οποία να αναπτύσσεται με τους ρυθμούς του internet και να αλλάζει με δραματικό τρόπο την καθημερινότητα όλο και μεγαλύτερου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού όντας αναπόσπαστο στοιχείο κάθε υπολογιστή, smartphone και laptop που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνούμε, να ανταλλάσουμε ιδέες, να ενημερωνόμαστε και να ψυχαγωγούμαστε. Αυτό που ζούμε όμως δεν είναι παρά η εφηβεία του internet και το ουσιαστικό ερώτημα είναι το πώς θα είναι το internet του μέλλοντος; Από τα επτά δισεκατομμύρια του παγκόσμιου πληθυσμού σήμερα εκτιμάται ότι τα πέντε δισεκατομμύρια έχουν πρόσβαση και χρησιμοποιούν το internet. Μεγάλη θα είναι η ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια στις αναπτυσσόμενες κοινωνίες με στόχο τη διείσδυση στο 80% του πληθυσμού τουλάχιστον. Καθώς το internet χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για τη δικτύωση σημαντικών υποδομών μετεξελίσσεται από δίκτυο υπολογιστών σε δίκτυο συσκευών ή Internet-of-Things (IoT), το οποίο διασυνδέει δεκάδες δισεκατομμύρια συσκευές παγκοσμίως απαιτώντας διαβαθμισμένα χαρακτηριστικά ασφάλειας και αξιοπιστίας. Η κυβερνοασφάλεια – cybersecurity – αποτελεί το μεγάλο ζητούμενο καθώς οι απειλές από hackers αυξάνονται.
H ευρυζωνικότητα και η κινητικότητα που προσφέρουν τα ασύρματα δίκτυα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του internet που θα χρησιμοποιούμε στα χρόνια που έρχονται. Στις τηλεπικοινωνίες το πρότυπο 5G αποτελεί το πρότυπο νέας γενιάς το οποίο αναμορφώνει τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας και απαιτεί επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ (με βάση τις ανακοινώσεις των ελληνικών εταιρειών κινητής τηλεφωνίας) αλλά και επανασχεδιασμό του δικτύου των κεραιών θέτοντας ποικίλα ζητήματα στις τοπικές κοινωνίες. Οι συνδρομητές του αναμένεται να προσεγγίσουν τα δύο δισεκατομμύρια παγκοσμίως την επόμενη πενταετία. Θα προσφέρει ταχύτητες πρόσβασης από 50 Mbps έως και άνω των 1.000 Mbps και θα χρησιμοποιεί νέες ζώνες συχνοτήτων συμπεριλαμβανομένων και ζωνών από το UHF φάσμα της τηλεόρασης. Οι ταχύτητες αυτές επιτρέπουν την ανάπτυξη streaming εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality) και επεξεργασίας μεγάλου και διαφοροποιημένου όγκου δεδομένων (big data) σε χρήστες των δικτύων κινητής. Οι εξελίξεις αυτές θα οδηγήσουν και στην αναβάθμιση των πλατφορμών ΙP TV που προσφέρονται σήμερα από τα σταθερά δίκτυα και θα εισαγάγουν νέες υπηρεσίες ενοικίασης εικονικών υπολογιστών και πόρων από τα κοινόχρηστα δίκτυα (edge και cloud computing). Μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες όπως η Microsoft προχωρούν ήδη στην ανάπτυξη υποδομών data centers στην Ελλάδα σε μια ήδη ανταγωνιστική τοπική αγορά.
Το internet γίνεται «εξυπνότερο» και συνδυάζεται με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence – AI), γεγονός το οποίο παρουσιάζει ευκαιρίες αναμόρφωσης του εργασιακού περιβάλλοντος και των υπηρεσιών που προσφέρουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα θέτει διάφορα διλήμματα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός (digital transformation) και η έξυπνη βιομηχανία και παραγωγή αγαθών βασίζονται σε εφαρμογές ΑΙ. Τα αυτοοδηγούμενα οχήματα και οι έξυπνες αστικές υποδομές (όπως για παράδειγμα ο δημοτικός φωτισμός, η αποκομιδή απορριμμάτων, η στάθμευση σε smart cities) αποτελούν χαρακτηριστικές υλοποιήσεις τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούν τις εκτεταμένες υποδομές του διαδικτύου. Τα διάφορα εξαρτήματα υγείας και άσκησης είτε ως αυτόνομες συσκευές (wearables) είτε ως εφαρμογές του κινητού μας τηλεφώνου θα αποτελέσουν αναπόσπαστα στοιχεία της καθημερινότητας μας τα επόμενα χρόνια.
Ο συνδυασμός AI και IoT θα οδηγήσει την καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη δημιουργώντας κίνηση δεδομένων δισεκατομμυρίων GB με πάνω από 40 δισεκατομμύρια διασυνδεδεμένες συσκευές την επόμενη πενταετία. Η ικανότητά μας να κατανοήσουμε και να εξοικειωθούμε με τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης θα καθορίσει τον βαθμό εμπιστοσύνης μας στις τεχνολογίες του μέλλοντος και τα ηθικά διλήμματα που απορρέουν από αυτές.